Balık Kılçığı-Neden Sonuç Diyagramı Nedir? Minitab'ta Nasıl Uygulanır?

Merhabalaar, bugünkü yazımda kaliteyle devam etmek istiyorum. Pareto ile birlikte kullanıldığında problem çözmede oldukça etkili olduğundan, Balık kılçığı-neden sonuç diyagramı nedir? dedikten sonra bir örnekle Minitab ile uygulamasını yapalım :)

Nedir?

Balık kılçığı diyagramı Kaoru Ishikawa tarafından geliştirilmiştir. Ishikawa Diyagramı ya da şeklinden dolayı Balık Kılçığı Diyagramı olarak da isimlendirilmektedir. 

Şöyle diyebiliriz; bir sorunumuz olduğunu varsayalım, bu sorunun ortaya çıkmasında etkili olan faktörleri, etmenleri ya da -adını ne koymak istiyorsak- nedenleri diyelim hadi, işte bunları bulmaya bizlere yardımcı olan aynı zamanda bu nedenleri bulurken beyin fırtınası tekniğinden de yararlanan oldukça kullanışlı bir kalite aracıdır.

Pareto ve Balık Kılçığının birlikte kullanılmasını pratikte daha çok tercih ederiz. Önce paretoyla çözülmesi öncelikli olan problemler bulunur ardından balık kılçığıyla bu probleme sebep olan faktörleri açığa çıkarabiliriz.

Minitab Uygulaması

Şimdi yukarıda teorik olarak anlattığımız balık kılçığını uygulamaya geçirelim bir örnekle. Bir fabrika düşünelim. Bu fabrikanın üretim sayısında bariz değişiklikler olduğunu varsayalım ve bu sorunun nedenleri için beyin fırtınası yapılıp aşağıdaki nedenlerinin bulunduğunu varsayıyoruz.

İnsan, makine, malzeme, yöntem ve çevre başlıklarına göre sınıflandırdığımızda beyin fırtınası sonucu yukarıdaki sebepleri bulmuşuz. Bunların yanında bu başlıkların alt nedenleri de olabilir değil mi? O halde; 

Yukarıdaki gibi alt nedenleri olan C6, C7 ve C8 sütunlarını eklemiş oluruz. Yani bu demek oluyor ki; insan faktöründen kaynaklanan konsantrasyon eksikliği faktörünün alt nedenleri de yorgunluk ve moral bozukluğudur. 

Diyagramımızı oluşturabilmek için Stat - Quality Tools - Cause and Effects adımlarını takip edelim. 

Bu işlemleri gerçekleştirdikten sonra karşımıza aşağıdaki gibi bir görüntü çıkacaktır. Burada yapmamız gereken şey Nedenlerimizi Causes yazan yere tek tek çift tıklayıp yerleştirmemizdir.

Bununla birlikte ileriki adımlarda karışıklık olmaması adına Label sütununa da Causes'lerin aynılarını yanlarına yazalım.

Effect kısmına problemimizin adını da yazdık.(Üretimde Değişkenlik)

Ana nedenleri yazdık şimdi alt nedenleri minitaba nasıl gireceğimize bakalım. Yeterlilik ve Konsantrasyon alt nedeni insan ana nedeninin altında olduğu için insanın yanındaki Sub.. yazan yere tıklayalım. Yine çift tıklayıp aşağıdaki gibi alt nedenler ekleyelim.

Aynı işlemi malzeme ana nedeninin alt nedeni olan depo için de yapalım. 

Vee okeyledikten sonra canımız ciğerimiz Balık Kılçığı diyagramımızı elde etmiş olacağız :D

Dilersek şekil üstünde Cause and Effect Diagram yazan başlığı buradan üstüne çift tıklayarak değiştirebiliriz. Bu defa cidden son; 

Bir sona daha geldik umarım kıyıdan köşeden faydam dokunmuştur, yeni başlangıçlarda görüşmek üzere :)